MAKALE

                          GÖZÜN ZİNASI BAKMAKTIR

                                                        Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla

   Günümüzde televizyonun toplumlar üzerindeki olumsuz etkilerinden biri de, tüketim çılgınlığını körüklemesidir.
   Reklamlar ve çeşitli programlarla, insanlar ölçüsüz bir tüketime teşvik edilmekte, tüketim kültürü adeta kutsanarak topluma hakim kılınmaya çalışılmaktadır.
   Bunun sonucu olarak bir tarafta kuru ekmeğe muhtaç insanlar varken, diğer tarafta lüks ve aşırı tüketim patlaması yaşanmaktadır.
    İnsanlar televizyon reklamlarının etkisine girerek her sene yeni bir buzdolabı, yeni bir koltuk takımı veya yeni bir araba alma yarışına girmektedirler.
   Televizyon reklamları bir taraftan israf kapsamına giren aşırı tüketimi körüklerken diğer taraftan da ürünlerin maliyetlerini önemli ölçüde artırmakta, böylece fiyatlarda önemli artışa sebep olmaktadırlar.
    Zira bir çok tv kanalına yüksek tarifelerle reklamlar veren firmalar, bu reklam harcamalarını doğrudan ürün fiyatına yansıtmaktadır.
   Kısacası televizyon reklamları bir taraftan aşırı tüketimi körüklerken, diğer taraftan da tüketim fiyatlarının şişmesine sebep olmaktadır.
   Bu tüketim çılgınlığı sonucu olarak, artık bazı evlerde birden çok televizyon, birden çok buzdolabı bulunmakta, koltuk ve mobilya takımları birkaç yıl içerisinde eskidikleri gerekçesiyle değiştirilmektedir.
   Televizyonlarda sıkça yayınlanan "Eskisini getirin, yenisini götürün" reklamları, tüketim çılgınlığını, dolayısıyla israfı, toplumun karnını doyuracak ekmek bulmakta zorlanan yoksul kesimi dışında tüm katmanlarına yaymış durumda.
   Oysa Yüce Rabbimiz, israfı kesin olarak yasaklamakta ve israf edenleri şeytanların kardeşleri olarak nitelemektedir. Yüce Rabbimiz Ar’af Suresi 31. ayette şöyle buyurmaktadır:
   "Ey Ademoğulları, her mescide gidişinizde güzel elbisenizi giyin; yeyin, için fakat israf etmeyin. Çünkü Allah, israf edenleri sevmez." (Araf 7/31)
   Bir başka ayet-i kerimede ise şöyle buyurulmaktadır:
   "Ey insanlar, yeryüzündeki temiz ve helal şeylerden yeyin. Şeytana ayak uydurmayın, zira o sizin için apaçık bir düşmandır. (Şeytan) muhakkak size, kötülüğü, ahlaksızlığı ve Allah’a karşı bilmediğiniz şeyleri söylemenizi emreder." (Bakara 2/168)
   İslam denge dinidir, vasat yoldur. O, insanlardan ne aç kalmalarını, ne de yemekte aşırıya kaçmalarını ister.
   İslam, insanların karınlarını doyuracakları kadar yemeyi, Allah’ın nimetlerinden istifade etmeyi, ama israftan kaçınmalarını talep eder. Yani insanlar için, "yemek için yaşamayı" değil, "yaşamak için yemeyi" öngörür.

“Televizyon seyretmek sakıncalıdır veya değildir” denemez. Program dinimize, ahlaki yapımıza ve aile edebimize aykırı şeyler içeriyorsa izlemek caiz olmaz. Bununla birlikte televizyon başında iken herhangi bir ibadeti aksatmamamız gerekir. Televizyon namaza ve camiye gitmeye engel olmamalıdır. Bu kurallara riayet edildikten sonra televizyon izlenebilir.

Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:

   “Göklerde ne var, yerde ne varsa hepsi Allah’ındır. Bu, kötülük yapanları, yaptıklarına karşılık cezalandırmak, iyi davrananları da daha iyisiyle ödüllendirmek içindir.

İyi davrananlar, büyük günahlardan ve fuhuştan kaçınanlardır, ufak tefek kabahatler olursa o başka.” (Necm, 53/31-32)

   Edep dışı bir şekilde giyinmiş olan kadınları, erotik sahneleri seyretmek caiz olmaz.

Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:

   “(Resûlüm!) Mümin erkeklere, gözlerini (harama) dikmemelerini, ırzlarını/mahrem yerlerini korumalarını söyle. Çünkü bu, kendileri için daha temiz bir davranıştır. Şüphesiz Allah, onların yapmakta olduklarından haberdardır.

“Mümin kadınlara da söyle; bakışlarını kıssınlar ve edep yerlerini (zinadan) korusunlar…” (Nur, 24/30-31)

   Ayrıca Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem de “gözün zinası bakmaktır” (Buhari, İsti’zan, 12) buyurmuştur. Bu ayet ve hadis birlikte değerlendirildiğinde “bakma”nın zinaya yaklaştırıcı bir unsur olduğu anlaşılmaktadır. Bu açıdan Müslümanların bu konularda seçici olmaları şarttır. Televizyon seyrederken bu gibi gayr-i ahlaki durumlarla karşılaşıldığında kanal değiştirmek veya televizyonu kapatmak gerekir. Allah CC selamı bereketi Rahmeti üzerinize olsun.

                         METİN ALKAN

                       EĞİTİMCİ YAZAR