LEYLE-İ RAHMET(BERAT)GECESİ
Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla
BERAT NE DEMEK?
Berat kelimesinin aslı ''Berâettir.'' Beraat sözlükte, ''bir zorluktan kurtarmak ve berî olmak'' demektir. Bu geceye, bereketli ve feyizli bir gece olması sebebiyle mübarek gece; günahların affı ve kulların temize çıkarılması sebebiyle Beraat gecesi ve kulların ihsana kavuşmaları nedeniyle de Rahmet gecesi gibi adlar da verilmiştir.
Bu gecenin dört adı vardır; mübarek gecenin en meşhur adı ''leyle-i beraa'' (Berat Gecesi) olmakla birlikte ''leyle-i mübareke'', ''leyle-i rahmet'' ve ''leyle-i sakk'' isimleridir. Berat Kandili (Beraat Kandili) İslam dininde mübarek kabul edilen gecelerden biridir.
BERAT KANDİLİNDE NE OLDU, OLMUŞTUR?
Berat gecesi, Kur'an-ı Kerim'in Levh-i Mahfûz'dan Dünya semasına toptan indirildiği gecedir. Buna "inzâl" denir. Kadir Gecesi'nde ise Peygamber'e ilk kez ve parça parça indirilmeye başlanmıştır. Buna da "tenzîl" denir.
Berat Gecesi İslam alemi için en hayırlı gecelerden biridir. Zira bu gece amel defteri yazılır. Peygamberimiz Hazreti Muhammed Berat Gecesinin önemini şöyle anlatmıştır;
-Bu yıl içinde doğacak her çocuk, bu gece deftere geçirilir.
-Bu yıl içinde öleceklerin isimleri, bu gece özel deftere yazılır.
-Bu gece herkesin rızkı tertip olunur.
-Bu gece herkesin amelleri Allahü Teâlâya arz olunur.
BERAT KANDİLİ NE ZAMAN 2022?
Yüce Rabbimizin "Bağışlanmak dileyen yok mu, onu bağışlayayım! Rızık isteyen yok mu, ona rızık vereyim! Belâya dûçar olan yok mu, ona afiyet vereyim!" şeklinde buyurduğu Berat Kandili, bu yıl 17 Mart Perşembe gecesi idrak edilecek.
BERAT KANDİLİNİN ÖNEMİ NEDİR?
Berat Gecesinin fazileti ile ilgili olarak şu hadisler rivayet edilmektedir:
1- Hz. Âişe (ra) den ,Peygamber Efendimiz (s.a.s.) bu gece ile ilgili şöyle buyurmuştur:
"Cebrail as bana gelip şöyle dedi:"Bu gece Şaban'ın on beşinci gecesidir.Allah Teâlâ bu gece cehennemden Beni Kelb kabilesinin koyunlarının tüyleri sayısınca insanları Cehennem'den azat eder. Ancak bu gecede Allah şu kimselere rahmet nazarıyla bakmaz. Kendisine şirk koşanların, müslümanlara karşı kin ve düşmanlık besleyenlerin, akrabaları ile münasebeti kesenlerin, gururlu ve kibirlilerin, ana-babasına asi olanların ve içki içmeye devam edenlerin yüzüne bakmaz. " Beyhaki,et-Tergîb ve't-Terhib, II 471, V.162 ). (Tirmizi, Savm,39; İbn Mace. İkame,191).
2- Yine Hz. Aişe (ra) validemiz anlatıyor:
"Resulüllah (sav) geceleyin kalkıp namaza durdu. Secdeyi o kadar çok uzattı ki, ruhunu teslim ettiğini zannettim. Onu böyle hareketsiz görünce kalkıp baş parmağını hareket ettirdim, hareket edince yerime geri döndüm ve secdesinde şöyle dua ettiğini işittim: "Azabından affına sığınırım, gazabından rızana sığınır, senden yine sana sığınır (iltica ederim). Sana gereği gibi hamd etmekten âcizim. Sen kendini senâ ettiğin gibi yücesin." .( Müslim.Salat. 2229). Başını secdeden kaldırıp namazdan ayrılınca:
-Ey Aişe (Hümeyra) ! Resulullah (sav) in senin hakkını yerine getirmediğini mi zannettin? Buyurdu. Ben:
-Hayır, vallahi Ya Resulellah ! Secdeyi uzatmandan dolayı ruhunun kabzedildiğini zannettim" dedim. Bunun üzerine Resulullah (sav) şöyle buyurdu:
-Bu gece hangi gecedir biliyor musun?. Ben:
-Allah ve Resulü daha iyi bilir" deyince, Peygamber (sav):
-Bu gece Şaban'ın on beşinci gecesidir. Allah (cc), Şaban' ın on beşinci gecesinde kullarının haline muttali olur, bağışlanma dileyenleri bağışlar, yardım dileyenlere yardım eder, kin tutan kimseleri bu hallerinden vazgeçene kadar, mağfiretinden mahrum bırakır." (Beyhaki, et-Tergîb ve't-Terhib, II,472.473)
3- Hz. Ali (ra) dan, Peygamber (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti.
"Şaban ayının yarısı on beşinci gecesi olunca , o geceyi ibadetle, gündüzünü oruçla geçiriniz. Çünkü Cenâb-ı Allah'ın rahmeti o gece güneşin batmasıyla dünya semasına tecelli eder ve şöyle nida eder: "Bağışlanmak, af dileyen yok mu? onu affedeyim, günahlarını bağışlayayım. Rızık isteyen yok mu? ona rızık vereyim. Şifa dileyen yok mu? ona şifâ vereyim. Bir derde mübtela olan yok mu? Derdine deva vereyim". Bu hal güneş doğuncaya kadar devam eder." İbni Mace.İkame.191. et-Tergîb ve't-Terhib, II,473)
4- "Allah Teâlâ Şaban'ın on beşinci geresi (Berâet gecesi) tecelli eder ve ana-babaya asi olanlarla Allah'a ortak koşanlar dışında bütün kullarını bağışlar. " (İbn Mace, İkametü's-Salât, 191; Tirmizî, Savm, 38)
5- "Şu beş gecede yapılan dualar kabul edilir, geri çevrilmez. Regaip Gecesi, Şaban ayının on beşinci gecesi, Cuma geceleri, Ramazan bayramı gecesi ve Kurban Bayramı gecesi" (İbn-i Asâkir; Muhtar'ul- Ehadis. H.568)
6- Zeyd oğlu Üsame (ra) dan: " Ya Resulellah! Sizin Şaban ayında tuttuğunuz oruç kadar hiçbir ayda oruç tuttuğunuzu görmüyorum" dediğimde şöyle buyurdular:
"-Bu ay, Recep ile Ramazan arasında öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gafildir. Bu ayda ameller, Alemlerin Rabbine yükseltilir. Bu nedenle ben de amelimin oruçlu iken Allah'a yükseltilmesini istiyorum".( Nesai.Savm.70. et-Tergîb ve't-Terhib, II, 467)
BERAT KANDİLİ'NDE HANGİ İBADETLERİ YAPMALIYIZ?
Tüm mübarek gecelerde olduğu gibi Berat Kandili'nin de ibadetle geçirilmesi gereken bir gece olduğuna işaret eden Ünlü, " Bu gecede, hem çocuklarımız, ailemiz, memleketimiz, vatanımız, tüm Müslüman ve tüm insanlar için dua etmeli. Gayri Müslimler içinde dua etmeli hidayete kavuşmaları için. Böyle gecelere bir kere rastlanılır. Belki bir daha rastlayamayız. Belki bu sene ölecekler arasına ismimiz geçmiş olabilir. Bunu düşünmeli ve ona göre tövbe etmeli, borçlarımız var ise ödemek için gayret etmeliyiz. Hazırlıklı olmalıyız nereye biz ahret yolcusuyuz. Bu ve benzeri gecelerde bizi zaten ahiret yolculuğuna hazırlıyor. Dolayısı ile sadaka vererek, çoluğumuz- çocuğumuzun nafakasını arttırarak herkes kedi imkanı nispetinde, Kuran-ı Kerim okuyarak ve kaza namazları kılarak dua etmeliyiz" diye konuştu.
*Kur'ân-ı Kerim okunmalı; okuyanlar dinlenmeli; uygun mekânlarda Kur'ân ziyafetleri verilmeli; Kelamullah'a olan sevgi, saygı ve bağlılık duyguları yenilenmeli, kuvvetlendirilmeli.
*Peygamber Efendimiz (sas)'e salât ü selâmlar getirilmeli; O'nun şefaatini ümit edip, ümmetinden olma şuuru tazelenmeli.
* Kaza, nafile namazlar kılınmalı; varsa o geceye ait nakledilen namazlar, onlar da ayrıca kılınabilir; kandil gecesi, özü itibariyle ibadet ve ibadette ihsan şuuruyla ihya edilmeli.
*Tefekkürde bulunulmalı; "Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, Allah'ın benden istekleri nelerdir" gibi konular başta olmak üzere hayatî meselelerde derin düşüncelere girmeli.
*Geçmişin muhasebe ve murakabesi yapılmalı; ve şimdinin ve geleceğin plân ve programı çizilmeli.
*Günahlara samimi olarak tevbe ve istiğfar edilmeli; idrak edilen geceyi son fırsat bilerek nedamet ve inabede bulunulmalı.
*Bol bol zikir, evrad ü ezkarda bulunulmalı.
*Mü'minlerle helalleşilmeli; onlarla irtibatımız cihetinden rızaları alınmalı.
*Küs ve dargın olanlar barıştırılmalı; gönüller alınmalı; kederli yüzler güldürülmeli.
*Kişi kendine ve diğer Mü'min kardeşlerine hattâ isim zikrederek dualar etmeli.
*Üzerimizde hakları olanlar aranıp sorulmalı; vefa ve kadirşinaslık ahlâkı yerine getirilmeli.
*Yoksul, kimsesiz, öksüz, yetim, hasta, sakat, yaşlı olanlar ziyaret edilip, sevgi, şefkat, hürmet, hediye ve sadakalarla mutlu edilmeli.
*O gece ile ilgili âyetler, hadîsler ve bunların yorumları ilgili kitaplardan ferden veya cemaaten okunmalı.
*Dini toplantılar, paneller ve sohbetler düzenlenmeli; va'z ü nasihat dinlenmeli;
*Kandil gecesinin akşam, yatsı ve sabah namazları cemaatle ve camilerde kılınmalı.
*Sahabe, ulema ve evliya türbeleri ziyaret edilmeli; hoşnutlukları alınmalı; ve manevî iklimlerinde vesilelikleriyle Hakk'a niyazda bulunulmalı.
*Vefat etmiş yakınlarımızın, dostlarımızın ve büyüklerimizin kabirleri ziyaret edilmeli; iman kardeşliğine ait sadakati yerine getirilmeli.
*Hayattaki manevî büyüklerimizin, anne ve babamızın, dostlarımızın ve diğer yakınlarımızın kandilleri bizzat giderek veya telefon, faks yahut e-mail çekerek tebrik edilmeli; duaları istenmeli.
*Bu kandil gecelerinin gündüzlerinde mümkün olduğunca oruç tutulmalı.
BERAT GECESİ DUASI NEDİR?
"Allah'ım ! şayet ismimi saidler defterine yazdıysan, orada sabit kıl. Şayet ismimi şakiler defterine yazdıysan, oradan sil Ya Rabbi ! Çünkü Sen buyuruyorsun ki¸ "Dilediğini siler yok eder, dilediğini de sabit bırakır, Levh-i Mahfuz O'nun katındadır" (Ra'd su. Ayet 39)
Kaynakların belirttiğine göre Berat Gecesine ait özel bir namaz yoktur. İmam-i Gazzali, bu gece her rek'atında Fatiha'dan sonra on ihlas okunmak suretiyle kılınacak yüz rek'at veya Fatiha'dan sonra yüz ihlas okunan on rek'at namaz kılmanın çok sevap olduğuna dair bir rivayet nakletmişse de (İhya, 1.203), Zeynuddin el- Iraki ve Nevevi gibi alimler bunun aslının olmadığını ve bid'at olduğunu kaydetmişlerdir. (El-Mecmu',1 V.56)
lll.yüzyılda yaşayan Fakihi, Mekke'de Berat Gecesinin kutlanması ile ilgili bilgi vermektedir. Mekke halkı Mescid-i Haram'da namaz kılmak, Kabe'yi tavaf etmek ve Kur'an okumak suretiyle Berat Gecesini ihya ederlerdi. (Ahbaru Mekke,lll.84) Fakihi den üç asır sonra Mekke'yi ziyaret eden İbn Cübeyr de benzer bilgiler vermektedir. (er.Rihle.119-120). Berat Gecesinde halka tatlı dağıtma geleneğini ilk başlatan kişi ise Selçuklu Veziri Fahrülmülk olduğunu İbn Kesir eserinde belirtmektedir. (İbn Kesir.Xll.7) berat geceniz mubarek olsun. Allah CC selamı bereketi Rahmeti üzerinize olsun. METİN ALKAN

EĞİTİMCİ YAZAR
.