RAMAZAN ORUCUNU BOZMAYAN ŞEYLER
Rahman ve Rahim olan Allahın adıyla
1-) Oruçlu olduğunu unutarak; yemek ve içmek.
Peygamber Efendimiz (SAV) şöyle buyurmuştur:
"Bir kimse oruçlu olduğunu unutarak yer, içerse orucunu tamamlasın, (sakın) bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş, içirmiştir."
Unutarak yiyip içerken oruçlu olduğunu hatırlarsa hemen ağzını boşaltıp yıkar ve oruca devam eder. Oruçlu olduğunu hatırladıktan sonra boğazından aşağıya bir şey geçerse orucu bozulur. Bir kimse unutarak yiyen bir oruçluyu gördüğünde eğer güçlü kuvvetli olup oruca dayanabilen bir kişi ise, oruçlu olduğunu kendisine hatırlatır, zayıf ve güçsüz bir kişi ise hatırlatmaz.
2-) Bir suya dalıp kulağına su kaçmak.
3-) Kendi isteği olmayarak boğazına toz ve duman girmek.
4-) Kendi isteği olmayarak kusmak.
5-) Kendiliğinden içeriden gelen kusuntu yine kendiliğinden içeriye gitmek.
6-) Uyurken ihtilâm olmak (yani uyurken cünüplük hali meydana gelmek.)
7-) Dokunma ve öpme olmadan sadece bakmak veya düşünmek sebebiyle boşalmak.
8-) Karısını sadece öpmek.
9-) Geceleyin cünüp olduğu halde sabaha kadar yıkanmayıp gündüz yıkanmak.
10-) Dişleri arasında sahur yemeğinden kalan nohut miktarından az olan kırıntıyı yutmak.
11-) Ağzındaki tükürüğü yutmak. Ağzından dışarı çıkıp tamamen ayrılan tükürüğü tekrar yutmak orucu bozar.
12-) Ağzına gelen balgamı yutmak.
13-) Kafasından burnuna gelen akıntıyı içine çekip yutmak.
14-) Ağzına aldığı (meselâ dişine koyduğu) ilâcın tadı boğazına varmak.
15-) Erkeğin tenasül organına ilâç veya su akıtmak.
16-) Göze ilâç damlatmak.
17-) Kan aldırmak.
18-) Gözlerine sürme çekmek.
Bu saydığımız şeylerin hiçbirisi orucu bozmaz.
ORUÇLUYA MEKRUH OLAN ŞEYLER
1-) Bir şey tatmak.
Ancak zorunlu hallerde bir şey yutmamak kaydıyla yemeğin tuzuna bakılabilir. O takdirde mekruh olmaz.
2-) Gereksiz olarak bir şey çiğnemek. Çocuğu için bir şey çiğnemesi gereken kadın, bu işi yapacak başka bir yol bulamazsa küçük çocuğunu korumak maksadıyla çiğneyebilir.
3-) Kendine güveni olmayan kimsenin hanımını öpmesi ve kucaklaması.
Bir boşalma olmaması durumunda böyledir. Eğer öpmek veya kucaklamakla boşalma meydana gelirse mekruh olmakla kalmaz, oruç bozulur.
4-) Tükürüğünü ağzında biriktirip yutmak.
5-) Kan aldırmak veya ağır bir işte çalışmak gibi kendisini zayıf düşüreceğine kanaat getirdiği bir iş yapmak. (Zayıf düşürmeyeceğine kanaat getirirse mekruh olmaz.)
ORUÇLUYA MEKRUH OLMAYAN ŞEYLER
1-) Gül ve misk gibi şeyleri koklamak.
2-) Gözüne sürme çekmek.
3-) Kendisinden emin olmak kaydıyla hanımını öpmek. Kendisine güveni olmadığı takdirde mekruhtur. Çünkü bu davranış orucun bozulması ile sonuçlanabilir.
4-) Misvak kullanmak, ağzını fırça ile temizlemek.
5-) Ağzına su alıp çalkalamak.
6-) Burnuna su çekmek.
7-) Banyo yapmak
ORUÇLA İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKEN ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Unutarak yiyip içen kimse, orucunun bozulduğunu zannederek bile bile yese kendisine kaza lâzım gelir, keffaret gerekmez.
Oruçlu iken kusan bir kimse, orucunun bozulduğunu zannederek yiyip içse kaza lâzım gelir. Fakat kusmakla orucunun bozulmadığını bildiği halde yer ve içerse kendisine hem kaza hem de keffaret gerekir.
Gündüz ihtilâm olanın durum da böyledir. Ramazanda gündüz uyurken ihtilâm olan kimse, orucunun bozulduğunu zannederek yiyip içse, bundan dolayı orucun kaza edilmesi lâzımdır. İhtilâm olmanın orucu bozmadığını bildiği halde kasten yerse kendisine kaza ve keffaret gerekir.
Bir kadın falan gün ay hali günümdür zannıyla orucunu bozsa, fakat o gün ay hali olmasa, eğer o günün orucuna baştan niyet etmemişse, kendisine kaza gerekir. Niyet ederek o günün orucuna başladıktan sonra orucunu bozarsa kefaret gerekir.
Dişler arasından çıkıp tükürüğe karışan kan, tükürükten fazla veya tükürüğe eşit olup yutulursa orucu bozar. Tükürükten az ise bozmaz.
Dişlerini fırçalayan kimse orucunun bozulduğunu zannederek bile bile yiyip içse kendisine kefaret gerekir.
Abdest esnasında ağzına su alırken elinde olmayarak boğazına su kaçsa, eğer oruçlu olduğu hatırında ise orucu bozulur ve kazası gerekir. Eğer o esnada oruçlu olduğu hatırında değilse orucu bozulmaz.
Mukim olan (misafir olmayan) bir kimse, geceleyin niyet edip oruca başladıktan sonra gündüz sefer mesafesi yolculuğa çıksa bile, o günün orucunu tutması gerekir. Yola çıktıktan sonra orucunu bozduğu takdirde kaza lâzım gelir. Yola çıkıp oturduğu yerleşim yerinin sınırlarını geçmeden orucunu bozarsa kendisine keffaret gerekir.
Misafir olan bir kimse, niyet edip oruca başladıktan sonra gündüz daha yolculuğu bitmeden orucunu bozması halinde kendisine kaza lâzım geleceği gibi yolculuğu sona erip memleketine döndükten sonra orucunu bozsa yine kaza lâzım gelir.
Ramazan ayından oruç borcu olan bir kimse, bunları kaza etmeden öbür Ramazan gelse evvelâ Ramazan orucunu tutar, önceki Ramazandan kalan borçlarını sonra tutar.
Ramazan orucunu kaza ederken, bu oruçları isterse peş peşe, isterse aralıklı olarak tutar. Borçlarını bir an önce ödemesi bakımından peş peşe tutması daha iyidir.
Bir kimse, hasta olduğu için Ramazanda orucunu bozsa ve iyileşmeden ölse kendisine bir şey gerekmez.
Abdestten sonra ağızda kalan yaşlık orucu bozmaz.
Konuşurken tükürükle ıslanan dudaklarındaki tükürüğü yutmakla oruç bozulmaz.
Ramazanda bayılan bir kimse, bayıldığı günü kaza etmez, ondan sonraki günleri kaza eder. Ramazanda gündüz bayılan kimsenin orucu bozulmaz.
Nafile olarak tutulan orucu özürsüz olarak bozmak mekruhtur. Herhangi bir sebeple bozulan nafile orucun kaza edilmesi vacip olur.
Nafile oruç tutanlar için ziyafet bir özürdür. Yani gündüz ziyafete çağrılan bir kimse, yemediği takdirde ev sahibi bu durumdan rahatsızlık duyarsa o kimse yemeğe iştirak edebilir, sonra bozduğu orucu kaza eder. Ziyafet veren ev sahibi de nafile oruç tuttuğu bir günde ziyafet verse, kendisinin yememesini misafirler hoş karşılamadığı takdirde onun da orucunu bozması caizdir. Yani ev sahibi davet ettiği kişilerle beraber yemeğini yer, sonra bozduğu orucu kaza eder.
Ziyafetin özür sayılması sadece fazladan sevap kazanmak maksadıyla tutulan nafile oruçlar içindir. Farz ve vacip olan oruçlar için ziyafet, hiçbir şekilde özür kabul edilmez.
Başlanan kefaret orucu bitmeden Ramazan ayı girerse, kefaretin yeniden tutulması gerekir. Allah CC selamı bereketi Rahmeti üzerinize olsun. METİN ALKAN
                                                                                 EĞİTİMCİ YAZAR